Translation from English

Thursday, November 10, 2016

Yiddish Poem

Poems Found In Translation: “Berish Weinstein: Upon Your Soil, America (From Yiddish)”

Link to Poems Found in Translation

Posted: 09 Nov 2016 06:53 PM PST
This translation is dedicated to mayne dam-sonem.

To Donald J. Trump, and to every citizen of my country of birth that voted for Donald Trump. 

Here and now, at twilight's last gleaming, may Lady Liberty raise a proud middle finger to them all.

Berish Weinstein, an immigrant communist Jew who didn't even write in English, was in many ways more American than they could dream of being. 

Upon Your Soil, America 
By Berish Weinstein
Translated by A.Z. Foreman

Upon your soil my destiny was to sing the songs of your country.
So many people, so many ships I saw in your broad harbors,
And from the tongues of all your peoples learned how to be with strangers,
Started to understand that though Rayshe, Galicia is my home,
My city is New York. My streets: Delancey, Ridge and Pitt,
And you have grown more homey to me ever since that mournful day
That on your soil, America, I saw my parents die.

My parents of home, the grandchildren of wandering Amsterdam Jews,
Of my great-grandfathers from General Washington's great days,
My parents who set sail forth in fear across the Atlantic flood
With their Shabbos candles, tallises and tfilin from old Holland
And brought to thin and wizened Lincoln the wisdom of "Holy Moses"*
That bid him alleviate the cry of Negroes in the cottonfields.

Many downcast streets there are upon your soil, America.
Eerie and uncanny Jews go round from door to door
With packs of inventory hanging from their heavy and wearied shoulders
To deal in clothing and in gold, just as in Warsaw or in Lodz
In idioms of English, Spanish, Italian and Yiddish.

In your mist-fallen nights — on the avenues* and squares
One can see how lonely people on your soil can be.
Your moons end up at month's end rising thinner and paler
Pouring their melancholy down on faces, on drunkard bodies
When your soil, America, is deep in wind, is in bare snow.

Somewhere into the weighty distance, into the blue depths, away
Sail the ships upon your bending, eveningfallen water. 
Over the suspended bridges of Manhattan, Brooklyn, Queens
Cattle in the light of glinting knives head to their slaughter
To make grayer still the solitude of your soil, America. 

The nights smoke urban, and blow autumnal from cold roofs.
The skies' blue grows sad like the city, like the window panes
All along your waters little towboats float aflicker
And heave away from flaming foam, shake lumber off from shore.
The harbor-light of warehouses grows winter-chill and poor,
Watchmen go gloomy on their rounds amid your foreign merchandise. 

Evening docks all drunken and murky and drear with fog.
Fair-skinned and mud-brown sailors stand booze-brained in the pubs
Stand at snoozy bars* with their heads hung down
Talking away at their stale, drained beer mugs with slavering mouths.
Their hands are rough and nimble from the ropes and anchors.
They can raise masts amidships of the world — in the middle of the sea.

In November all things here get rusty and go yellow.
Juvenile fires fume with nailed-up crates, boards and tin cans.
God what a longing looks out of faces, Jewish, Negro, Italian....
"East-Side* — west-side*" everywhere the same old windows, the same night. 
For the man who dies upon your great wide soil, America,

It is as though he'd died in many countries at once. 

*asterisked words correspond to unassimilated or semi-assimilated English loanwords and code-mixes in the Yiddish text. I render them with the exact English words they transcribe. Thus "avenues" corresponds to Ã©venyus in the Yiddish text. "Holy Moses" corresponds to hóli-mózes in the original text, not any normative Yiddish term. Proper names, of course, (corresponding to e.g. Manhétn, Brúklin, Kvíns) have not been asterisked.


The Original:


אויף דײַן ערד, אַמעריקע
בעריש ווײַנשטיין

אויף דײַן ערד איז מיר באַשערט צו זינגן דאָס געזאַנג פֿון דײַן לאַנד.
כ׳האָב אַזוי פֿיל מענטשן, אַזוי פֿיל שיפֿן אין דײַנע ברייטע האַפֿנס געזען,
און בײַ דײַנע פֿעלקער פֿון לשונותֿ זיך געלערנט זײַן אין דער פֿרעמד
און אָנגעהויבן פֿאַרשטיין, אַז כאָטש רײַשע, גאַליציע, איז מײַן היים,
איז מײַן שטאָט ניו-יאָרק — מײַנע גאַסן: דילענסי, רידזש און פּיט,
און היימישער נאָך ביסטו מיר פֿון יענעם טרויעריקן טאָג-אָן געוואָרן,
ווען כ׳האָב אויף דײַן ערד, אַמעריקע, געזען מײַן מאַמע-טאַטע שטאַרבן.

היימישע טאַטע-מאַמע — אייניקלעך פֿון אַמסטערדאַמער יִידישע וואָגלערס:
פֿון די אור-זיידעס נאָך פֿון דזשאָרדזש וואַשינגטאָנס גרויסע צײַטן,
וואָס האָבן מיט שרעק איבער מבולדיקע וואָסערן זיך זעגלען געלאָזט
מיט זייערע בענטש-ליכט, טליתים און תפֿילין פֿונעם אַלטן האָלאַנד
און פֿאַרן דאַרן לינקאָלן געבראַכט די חכמה פֿון ׳׳האָלי-מאָזעס׳׳,
אויף די באַוול-פֿעלדער צו קענען מילדערן דאָס געוויין פֿון נעגערס.

אַזוי פֿילֹ טרויעריקע גאַסן זײַנען אויף דײַן ערד, אַמעריקע, פֿאַראַן!
אומהיימלעך גייען יִידן אַרום געבויגענע איבער שטיבער.
מיט מיסחרדיקע פּעק אויף שווערע, מידע אַקסלען אָנגעהאָנגען
און האַנדלען מיט געוואַנטן, גאָלד ווי אין וואַרשע, ווי אין לאָדזש
אויף די שפּראַכן פֿון ענגליש, שפּאַניש, איטאַליעניש און יידיש.

אין דײַנע פֿאַרנעפּלטע נעכט – אויף די עוועניוס, אויף די סקווערן,
קען מען זען ווי עלנט עס קענען זײַן מענטשן אויף דײַן ערד.
דײַנע סוף-חודשדיקע לבֿנותֿ גייען-אויף דינער און בלאַסער
און גיסן זייער אומעט אויף געזיכטער, אויף שיכּורע לײַבער,
ווען דײַן ערד, אַמעריקע, איז אין ווינט, איז אין בלויזן שניי.

ערגעץ אין שווערע ווײַטן, אין בלויע טיפֿן— אַוועק,
זעגלען די שיפֿן אויף דײַנע אָוונטיקע, געבויגענע וואַסערן.
אויף די צעהאָנגענע בריקן פֿון מאַנהעטן, ברוקלין, קווינס,
ציאען רינדער מיט חלפֿימדיקן ליכט אויף זיך, צו שחיטה
און מאַכן גרויער נאָך ס׳ביסל עלנט פֿון דײַן ערד, אַמעריקע.

נעכטס רייכערן שטאָטיש און שלאָגן האַרבסטיק פֿון קאַלטע דעכער.
דער בלוי די הימלען ווערט אומעטיק ווי די שטאָט, ווי די שויבן.
לענג-אויס דײַנע וואַסערן — ציאען פֿלעמלדיקע שלעפּ-שיפֿלעך
און שאַרן פֿון זיך פֿלאַמיקן שוים. טרייסלען ס׳געהילץ פֿון די ברעגן.
ס׳האַפֿנדיקע ליכט פֿון סקלאַדן ווערט ווינטערדיק און גראָשנדיק:
סמוטנע גייען וועכטערס אַרום איבער דײַנע אויסלענדישע סחורותֿ.

אָוונטיקע באָרטנס — וואָס זײַנען פֿון נעפּלען שיכּור און טריב.
העל און ברוין-קויטיקע מאַטראָסן שטייען בראָנפֿנדיק אין די שענקען:
שטייען בײַ דרימלדיקע ׳׳באַרס׳׳, מיט אַראָפּגעלאָזטע קעפּ
און רעדן צו די אויסגעוועפּטע ביר-גלעזער, מיט צעגאָסענע מײַלער.
פֿון שטריק און פֿון אַנקערס זײַנען זייערע הענט האַרט און פֿלינק
און קענען מאַסטן ציאען אין מיטן דער וועלט – אין מיטן ים.

אין נאָוועמבער ווערן אַלע זאַכן דאָ ראָסטיק, ווערן געל.
יינגלישע פֿײַערן סמאַליען פֿון צענאָגלטע קאַסטנס, ברעטער און קאַנען.
גאָט, סאַראַ בענקשאַפֿט ס׳קוקט פֿון פּנימער יידישע נעגערישע, איטאַליענישע.
׳׳איסט-סײַד, וועסט-סײַד׳׳ — אומעטום די זעלבע פֿענצטער, די זעלבע נאַכט.
און שטאַרבט אַ מענטש אויף דײַן גרויסער, ברייטער ערד, אַמעריקע,
איז ווי ר׳וואָלט דאָ געשטאָרבן אין אַ סך לענדער מיט אַ מאָל!

No comments:

Post a Comment

Please leave a comment-- or suggestions, particularly of topics and places you'd like to see covered