Poems Found In Translation: “Berish Weinstein: Upon Your Soil, America (From Yiddish)” |
Posted: 09 Nov 2016 06:53 PM PST
This translation is dedicated to mayne dam-sonem.
To Donald J. Trump, and to every citizen of my country of birth that voted for Donald Trump. Here and now, at twilight's last gleaming, may Lady Liberty raise a proud middle finger to them all. Berish Weinstein, an immigrant communist Jew who didn't even write in English, was in many ways more American than they could dream of being. Upon Your Soil, America By Berish Weinstein Translated by A.Z. Foreman Upon your soil my destiny was to sing the songs of your country. So many people, so many ships I saw in your broad harbors, And from the tongues of all your peoples learned how to be with strangers, Started to understand that though Rayshe, Galicia is my home, My city is New York. My streets: Delancey, Ridge and Pitt, And you have grown more homey to me ever since that mournful day That on your soil, America, I saw my parents die. My parents of home, the grandchildren of wandering Amsterdam Jews, Of my great-grandfathers from General Washington's great days, My parents who set sail forth in fear across the Atlantic flood With their Shabbos candles, tallises and tfilin from old Holland And brought to thin and wizened Lincoln the wisdom of "Holy Moses"* That bid him alleviate the cry of Negroes in the cottonfields. Many downcast streets there are upon your soil, America. Eerie and uncanny Jews go round from door to door With packs of inventory hanging from their heavy and wearied shoulders To deal in clothing and in gold, just as in Warsaw or in Lodz In idioms of English, Spanish, Italian and Yiddish. In your mist-fallen nights — on the avenues* and squares One can see how lonely people on your soil can be. Your moons end up at month's end rising thinner and paler Pouring their melancholy down on faces, on drunkard bodies When your soil, America, is deep in wind, is in bare snow. Somewhere into the weighty distance, into the blue depths, away Sail the ships upon your bending, eveningfallen water. Over the suspended bridges of Manhattan, Brooklyn, Queens Cattle in the light of glinting knives head to their slaughter To make grayer still the solitude of your soil, America. The nights smoke urban, and blow autumnal from cold roofs. The skies' blue grows sad like the city, like the window panes All along your waters little towboats float aflicker And heave away from flaming foam, shake lumber off from shore. The harbor-light of warehouses grows winter-chill and poor, Watchmen go gloomy on their rounds amid your foreign merchandise. Evening docks all drunken and murky and drear with fog. Fair-skinned and mud-brown sailors stand booze-brained in the pubs Stand at snoozy bars* with their heads hung down Talking away at their stale, drained beer mugs with slavering mouths. Their hands are rough and nimble from the ropes and anchors. They can raise masts amidships of the world — in the middle of the sea. In November all things here get rusty and go yellow. Juvenile fires fume with nailed-up crates, boards and tin cans. God what a longing looks out of faces, Jewish, Negro, Italian.... "East-Side* — west-side*" everywhere the same old windows, the same night. For the man who dies upon your great wide soil, America, It is as though he'd died in many countries at once. The Original:
×ויף דײַן ערד, ×ַמעריקע
בעריש ×•×•×²Ö·× ×©×˜×™×™×Ÿ
×ויף דײַן ערד ××™×– מיר ב×ַשערט צו ×–×™× ×’×Ÿ ד×ָס ×’×¢×–×Ö·× ×’ פֿון דײַן ל×Ö·× ×“.
כ׳ה×ָב ×ַזוי פֿיל ×ž×¢× ×˜×©×Ÿ, ×ַזוי פֿיל שיפֿן ×ין ×“×²Ö·× ×¢ ברייטע ×”×Ö·×¤Ö¿× ×¡ געזען,
×ון בײַ ×“×²Ö·× ×¢ פֿעלקער פֿון ×œ×©×•× ×•×ªÖ¿ זיך ×’×¢×œ×¢×¨× ×˜ זײַן ×ין דער פֿרעמד
×ון ×Ö¸× ×’×¢×”×•×™×‘×Ÿ פֿ×ַרשטיין, ×Ö·×– ×›×ָטש רײַשע, ×’×ַליציע, ××™×– מײַן ×”×™×™×,
××™×– מײַן שט×ָט × ×™×•-×™×ָרק — ×ž×²Ö·× ×¢ ×’×ַסן: ×“×™×œ×¢× ×¡×™, רידזש ×ון פּיט,
×ון היימישער × ×ָך ביסטו מיר פֿון ×™×¢× ×¢× ×˜×¨×•×™×¢×¨×™×§×Ÿ ט×ָג-×ָן געוו×ָרן,
ווען כ׳ה×ָב ×ויף דײַן ערד, ×ַמעריקע, געזען מײַן מ×ַמע-ט×ַטע שט×ַרבן.
היימישע ט×ַטע-מ×ַמע — ××™×™× ×™×§×œ×¢×š פֿון ×ַמסטערד×ַמער יִידישע וו×ָגלערס:
פֿון די ×ור-זיידעס × ×ָך פֿון דזש×ָרדזש וו×Ö·×©×™× ×’×˜×Ö¸× ×¡ גרויסע צײַטן,
וו×ָס ×”×ָבן מיט שרעק ×יבער מבולדיקע וו×ָסערן זיך זעגלען געל×ָזט
מיט זייערע ×‘×¢× ×˜×©-ליכט, ×˜×œ×™×ª×™× ×ון תפֿילין ×¤Ö¿×•× ×¢× ×ַלטן ×”×ָל×Ö·× ×“
×ון פֿ×ַרן ד×ַרן ×œ×™× ×§×ָלן געבר×ַכט די חכמה פֿון ׳׳ה×ָלי-מ×ָזעס׳׳,
×ויף די ב×ַוול-פֿעלדער צו ×§×¢× ×¢×Ÿ מילדערן ד×ָס געוויין פֿון × ×¢×’×¢×¨×¡.
×ַזוי פֿילֹ טרויעריקע ×’×ַסן ×–×²Ö·× ×¢×Ÿ ×ויף דײַן ערד, ×ַמעריקע, פֿ×ַר×ַן!
×ומהיימלעך גייען יִידן ×Ö·×¨×•× ×’×¢×‘×•×™×’×¢× ×¢ ×יבער שטיבער.
מיט מיסחרדיקע פּעק ×ויף שווערע, מידע ×ַקסלען ×Ö¸× ×’×¢×”×Ö¸× ×’×¢×Ÿ
×ון ×”×Ö·× ×“×œ×¢×Ÿ מיט געוו×Ö·× ×˜×Ÿ, ×’×ָלד ווי ×ין וו×ַרשע, ווי ×ין ל×ָדזש
×ויף די שפּר×ַכן פֿון ×¢× ×’×œ×™×©, שפּ×Ö·× ×™×©, ×יט×Ö·×œ×™×¢× ×™×© ×ון יידיש.
×ין ×“×²Ö·× ×¢ פֿ×Ö·×¨× ×¢×¤Ö¼×œ×˜×¢ × ×¢×›×˜ – ×ויף די ×¢×•×•×¢× ×™×•×¡, ×ויף די סקווערן,
קען מען זען ווי ×¢×œ× ×˜ עס ×§×¢× ×¢×Ÿ זײַן ×ž×¢× ×˜×©×Ÿ ×ויף דײַן ערד.
×“×²Ö·× ×¢ סוף-חודשדיקע ×œ×‘Ö¿× ×•×ªÖ¿ גייען-×ויף ×“×™× ×¢×¨ ×ון בל×ַסער
×ון גיסן זייער ×ומעט ×ויף געזיכטער, ×ויף שיכּורע לײַבער,
ווען דײַן ערד, ×ַמעריקע, ××™×– ×ין ×•×•×™× ×˜, ××™×– ×ין בלויזן ×©× ×™×™.
ערגעץ ×ין שווערע ווײַטן, ×ין בלויע טיפֿן— ×ַוועק,
זעגלען די שיפֿן ×ויף ×“×²Ö·× ×¢ ×Ö¸×•×•× ×˜×™×§×¢, ×’×¢×‘×•×™×’×¢× ×¢ וו×ַסערן.
×ויף די צעה×Ö¸× ×’×¢× ×¢ בריקן פֿון מ×Ö·× ×”×¢×˜×Ÿ, ברוקלין, ×§×•×•×™× ×¡,
צי×ען ×¨×™× ×“×¢×¨ מיט חלפֿימדיקן ליכט ×ויף זיך, צו שחיטה
×ון מ×ַכן גרויער × ×ָך ס׳ביסל ×¢×œ× ×˜ פֿון דײַן ערד, ×ַמעריקע.
× ×¢×›×˜×¡ רייכערן שט×ָטיש ×ון של×ָגן ×”×ַרבסטיק פֿון ק×ַלטע דעכער.
דער בלוי די הימלען ווערט ×ומעטיק ווי די שט×ָט, ווי די שויבן.
×œ×¢× ×’-×ויס ×“×²Ö·× ×¢ וו×ַסערן — צי×ען פֿלעמלדיקע שלעפּ-שיפֿלעך
×ון ש×ַרן פֿון זיך פֿל×ַמיקן שוי×. טרייסלען ס׳געהילץ פֿון די ברעגן.
ס׳ה×Ö·×¤Ö¿× ×“×™×§×¢ ליכט פֿון סקל×ַדן ווערט ×•×•×™× ×˜×¢×¨×“×™×§ ×ון גר×Ö¸×©× ×“×™×§:
×¡×ž×•×˜× ×¢ גייען וועכטערס ×Ö·×¨×•× ×יבער ×“×²Ö·× ×¢ ××•×™×¡×œ×¢× ×“×™×©×¢ סחורותֿ.
×Ö¸×•×•× ×˜×™×§×¢ ב×Ö¸×¨×˜× ×¡ — וו×ָס ×–×²Ö·× ×¢×Ÿ פֿון × ×¢×¤Ö¼×œ×¢×Ÿ שיכּור ×ון טריב.
העל ×ון ברוין-קויטיקע מ×ַטר×ָסן שטייען בר×Ö¸× ×¤Ö¿× ×“×™×§ ×ין די ×©×¢× ×§×¢×Ÿ:
שטייען בײַ דרימלדיקע ׳׳ב×ַרס׳׳, מיט ×ַר×ָפּגעל×ָזטע קעפּ
×ון רעדן צו די ×ויסגעוועפּטע ביר-גלעזער, מיט צעג×Ö¸×¡×¢× ×¢ מײַלער.
פֿון שטריק ×ון פֿון ×Ö·× ×§×¢×¨×¡ ×–×²Ö·× ×¢×Ÿ זייערע ×”×¢× ×˜ ×”×ַרט ×ון ×¤Ö¿×œ×™× ×§
×ון ×§×¢× ×¢×Ÿ מ×ַסטן צי×ען ×ין מיטן דער וועלט – ×ין מיטן ×™×.
×ין × ×ָוועמבער ווערן ×ַלע ×–×ַכן ד×Ö¸ ר×ָסטיק, ווערן געל.
×™×™× ×’×œ×™×©×¢ פֿײַערן סמ×ַליען פֿון ×¦×¢× ×ָגלטע ק×Ö·×¡×˜× ×¡, ברעטער ×ון ק×Ö·× ×¢×Ÿ.
×’×ָט, ס×ַר×Ö· ×‘×¢× ×§×©×ַפֿט ס׳קוקט פֿון ×¤Ö¼× ×™×ž×¢×¨ יידישע × ×¢×’×¢×¨×™×©×¢, ×יט×Ö·×œ×™×¢× ×™×©×¢.
׳׳×יסט-סײַד, וועסט-סײַד׳׳ — ××•×ž×¢×˜×•× ×“×™ זעלבע ×¤Ö¿×¢× ×¦×˜×¢×¨, די זעלבע × ×ַכט.
×ון שט×ַרבט ×Ö· ×ž×¢× ×˜×© ×ויף דײַן גרויסער, ברייטער ערד, ×ַמעריקע,
××™×– ווי ר׳וו×ָלט ד×Ö¸ געשט×ָרבן ×ין ×Ö· סך ×œ×¢× ×“×¢×¨ מיט ×Ö· מ×ָל!
|
No comments:
Post a Comment
Please leave a comment-- or suggestions, particularly of topics and places you'd like to see covered